БЕЛАВЕСКАЯ ПУШЧА
БЕЛАВЕСКАЯ ПУШЧА
Белавеская пушча – запаведны каўчэг беларускай прыроды. Легенда Беларусі, геапалітычная тайна, вобраз дрымучае беларускае велічы. "Векавечны напеў, далячыняў смуга…"
Белавеская пушча – 120 тысячаў гектараў найстарэйшага ў Эўропе лесу, занесенага ЮНЭСКА ў сьпіс сусьветнае спадчыны. Дзьвюхсотгадовыя бары, дубы-глыбы ўзростам паўтысячы гадоў, карабельныя хвоі й таёжныя ельнікі, вядомыя зь дзяцінства па карцінах Шышкіна (ён зрабіў тут дзесяткі эцюдаў), на ўзвышшах, зь якіх скрозь непраходныя спляценьні вецьця ды карэньня сьцякаюць рэчкі й ручаі. Унікальнае хараство тварэньня: 44 віды расьлінаў і 146 – жывёлаў з Чырвонае кнігі, 60 відаў сысуноў і 226 – птушак, найбуйнейшы зьвер Эўропы – зубр. Дзікае паляваньне караля Ягайлы й вялікага князя Вітаўта. Месца, дзе расейскія імпэратары й савецкія генсекі асабіста бралі ў рукі зброю. Самыя глыбокія нетры Вялікага Беларускага Лесу.
"У чаканьні зары, што заблішча сьляпушча..."
У гэтых гушчарах, затканых імглою, яшчэ трапечацца ажурнае лісьце дрэваў, пасечаных стрэламі ў Сярэднявеччы, дагэтуль бруяць люстраныя ручаі, у якіх умываліся каралі Залатога веку, і стаіць, кружыць голаў той жа адпачатны пах смолаў, траваў і эфіраў, што натхняў Міколу Гусоўскага й Сцяпана Батуру – пах ляснога ладану, што суправаджаў пахаваньне Савецкага Саюзу й уваскрашэньне свабоды для паловы сьвету.
"Як свая мне твая векавая туга..."
Госпад Бог вякамі рыхтаваў гэтыя грандыёзныя палацы, асьветленыя сонечным золатам і месяцовым срэбрам, усю гэтую раскошу лясных аранжарэяў, поўных шыкоўнае куніцы й гарнастаю, усё багацьце шэптаў і шолахаў, гіганцкія шматпавярховыя залі з калёнамі векавых ствалоў, са скульптурамі зубраў і грацыёзных аленяў, у хорах птушынага шчабятаньня – для аднаго белага-белага дня ўва ўбранай сьнегам беларускай пушчы.
9 сьнежня 1991 г. у белавескай рэзыдэнцыі “Віскулі” Станіслаў Шушкевіч, Леанід Краўчук і Барыс Ельцын падпісалі эпахальны маніфэст аб спыненьні існаваньня СССР. Крах самае страшнае ў чалавечае гісторыі таталітарнае сыстэмы зьдзейсьніўся менавіта тут, у глыбіні пакутнае Беларусі, тут, на стыку падзелу Рэчы Паспалітай, тут, дзе 200 гадоў таму ўватнулі штык Расея, Прусія й Аўстрыя, у расьсечаным у 1795-м сэрцы Эўропы – і ў гэтым была найвышэйшая Божая справядлівасьць.
У Белавескае пушчы, душы Беларусі, заміраеш ад адчуваньня незвычайнае Божае сілы. Тае сілы, якая без рэвалюцыяў і ахвяраў, адным росчыркам пяра, адным подыхам Духа разьвеяла звышдзяржаву сусьветнага страху і нянавісьці. Белавеская пушча, Белавеская пушча!..